Yeni çağda devletlerin en önemli gücünü yönetimin oluşturacağı ön görülmektedir. Hal böyle olunca yönetim konusuna önem verilmesi ve gerekli yatırımların yapılması gerekmektedir. Öncelikle yeni çağın gereklerini karşılayacak yönetim kavramının oluşturulması ve buna göre de devlet yönetiminin yeniden modellenmesi gerekecektir.
Yönetimde, bilhassa devlet yönetimlerinde, en önemli konulardan birisi istihbarat olacaktır. Askeri amaçlı olarak kullanılan istihbarat zaman içerisinde hayatın her alanında kullanılmaya başlandı. Yönetimde de istihbarat yeni bir kavram olmakla birlikte yönetimin etkinliğini arttırmak amacıyla kullanılan ve vazgeçilmez olacak bir enstrüman haline gelecektir.
İstihbarat kelimesi Türkçe bir kelime olmayıp Arapça kökenlidir. TDK’ye göre, istihbarat kelimesi anlamı şu şekildedir:
– Yeni öğrenilen bilgiler, haberler, duyumlar
– Bilgi toplama, haber alma
Bugüne kadar devletlerin varlığını sürdürmek için ortaya çıkabilecek olası tehditlerin tespit edilmesi yönünde kullanıldı yaygın olarak. Ülkenin iç ve dış tehlikelerine karşı aldığı bilgi doğrultusunda, buna karşı önlem sağlar.
Yeni çağın başlamasıyla birlikte istihbaratın tanımında da değişiklikler olacak. Artık sadece devletler istihbarat yapmayacak. İstihbarat kavramı askeri alanın dışına yayılmaya başladı bile. Bunların başında yönetim gelecek. Özellikle binlerce birim ve milyonlarca çalışanlardan oluşan devlet organizasyonunda yönetim hem çok kolaydır hem de çok zordur. Kolaydır çünkü doğru sistem kurulursa ve liyakat sağlanırsa yönetimi çok basit hale gelir. Zordur çünkü binlerce birim, milyarlarca proses ve milyonlarca çalışanın olduğu bir büyüklükteki organizasyon, büyüklüğü gereği, oldukça hantal ve muhafazakâr bir yapıda olacaktır.
Yönetimde istihbarat faaliyetlerinin modelini oluşturmak istendiğinde yönetimsel denetimden bahsetmemiz gerekiyor. Çünkü büyük bir organizasyonda istihbarat faaliyetlerini doğru konumlandırmak ve sahada bilgi toplamak ancak denetimle sağlanır.
Yönetimde istihbarat şu amaçlarla yapılır:
- Yönetim sistemi hakkında bilgi toplamak,
- Organizasyonda bulunan çalışanlar hakkında bilgi toplamak.
Yönetim sistemi hakkında bilgi toplamak
Devlet yönetim sisteminin işlerliğinin belirlenmesi, tıkanan noktaların tespiti, yanlışlar, hatalar ve doğruların belirlenmesi için yapılan faaliyetlerdir. Yapılan düzenli denetleme faaliyetleri ile bu bilgiler toplanmalıdır. Toplanan bu bilgiler, veri haline getirilip ilgili birimlerce sistemde gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. Burada en önemli konu, istihbaratın önleyici nitelikte bir faaliyet olmasıdır. Olanı ortaya koymaktan ziyade gelecekte problem olabilecek sorunların bugünden tespit edilerek kaldırılması istihbaratın farkı ve öz faydası olacaktır.
Organizasyonda bulunan çalışanlar hakkında bilgi toplamak
Devlet yönetimi sistemlerinin en önemli parçası liyakattir. Liyakatle işe giren birisi bile zaman içinde liyakatsiz hale gelebilir. Liyakatsizliği tespit etmek ve bu bağlamda tedbirin alınması için çalışmaların yürütülmesi yönetimde istihbaratın ana görevlerinden biri olmalıdır. Kastedilen tek tek personelin tespit edilmesinden ziyade genel olarak liyakatin varlığı hakkında bilgi toplanmasıdır. Elbette gereken durumlarda kişiye kadar indirgenecek bir bilgi toplama işlemi de yapılabilir. Fakat herkes hakkında böyle bir çalışma yapmak çok zahmetli olacaktır. En üstten en alta kadar milyonlarca insanın olduğu bir organizasyonda tek tek bilgi toplamak imkânsız bir uygulama olacaktır.
Sonuç olarak yönetimde istihbarat yeni çağ için gerekliliği olan bir kavramdır. Bu sebeple de bir an önce yönetimde istihbarat faaliyetlerine başlanmalıdır. Yönetimde istihbarat geleneksel anlamda istihbarat faaliyetlerinden çok farklıdır. Denetim mekanizması kurularak gerçekleştirilecek istihbarat faaliyetinin yönetim uzmanlarınca yürütülmesi esastır. Yönetimde istihbarat, istihbarat disiplinin bir parçası değil, yönetim biliminin bir parçası olduğu gerçeği unutulmamalıdır.
İlk yorum yapan siz olun